| ثبات زایش معنی به تو کامل چو جان از خون | کمال دانش مردان به تو ناقص چو عقل از زن | |
| تنت چون خاک در باد و زبان چون آب در آبان | دلت چون باغ در آذر کفت چون ابر در بهمن | |
| به هر طبع اندر آوردی به تعلیم اصل و فضل و دین | ز هر خاطر برون بردی به حجت شک و ریب و ظن | |
| نه پیوندد به علمت جهل یک جزو از هزار اجزا | ازیرا کل، دانش را نگردد جهل پیرامن | |
| تواضع دوستر داری چو گوهر در بن دریا | و گرنه چرخ بایستی چو کیوان مر ترا معدن | |
| امام دانش و معنی تویی امروز هم هستند | امامان دگر لیکن به دستار و به پیراهن | |
| بجز تو اهل صنعت را ز دعویهای بی‌معنی | همه بانگند چون طبل و همه رنگند چون روین | |
| یگانه عالمی بالله چگویم بیش از این زیرا | همان آبست اگر کوبی هزاران بار در هاون | |
| شگفتی نبود از خلقان ترا دشمن بوند ایرا | تو دانایی و ضد ضد را به گوهر چیست جز دشمن | |
| خدای از بد نگهدارست ازو زنهار «لاتیاس» | زمانه فاضل او بارست ازو هیهات «لاتامن» | |
| درین دوران نیارد سنگ نحو و منطق و آداب | ازیرا سغبه‌ی ژاژند و بسته‌ی رستم و بهمن | |
| ازین بی رونقی عالم چه نیکوتر بزرگان را | ز جامه‌ی بی‌تنه و تیریز و خانه بی در و روزن | |
| زمان شوخ چشمانست و بی اصلان اگر داری | ازین یک مایه بسم‌الله خود اندر گرد حرص افگن | |
| اگر رفعت همی جویی سیه دل باش چون لاله | ور آزادی همی خواهی زبان ده دار چون سوسن | |
| چو مرد این چنین میدان نه ای از همت عالی | به دست عقل و خرسندی دو پای حرص را بشکن | |
| تو نام الفنج در حکمت فلک را گو مده یک نان | تو روح افزای در دانش عدو را گو برو جان کن | |
| به باغ دل ز آب روی تخمی کشتی از حکمت | که جز فضل و ادب نبود بر آن یک روز پاداشن | |
| هزاران روشنی بینی ازین یک ظلمت گیتی | که از روز درازست این شب کوتاه آبستن | |
| الا تا در سمر گویند وصف بیژن و رستم | که این بودست پیل اندام و آن بودست شیراوژن | |
| ز سعی و حشمتت بادا به شادی و به اندوهان | ولی بر گاه چون رستم عدو در چاه چون بیژن |