| اگر نه بسته‌ی این بی‌هنر جهان شده‌ای | چرا که همچو جهان از هنر جهان شده‌ای؟ | |
| تن تو را به مثل مادر است سفله جهان | تو همچو مادر بدخو چنین ازان شده‌ای | |
| چرا که مادر پیر تو ناتوان نشده است | تو پیش مادر خود پیرو ناتوان شده‌ای؟ | |
| فریفته چه شوی ای جوان بدانکه به روی | چو بوستان و به قد سرو بوستان شده‌ای؟ | |
| چگونه مهر نهم بر تو زان سپس که به جهل | تو بر زمانه‌ی بدمهر مهربان شده‌ای | |
| به خوی تن مرو ایرا که تو عدیل خرد | به سفله تن نشدی بل به پاک جان شده‌ای | |
| نگاه کن که: در این خیمه‌ی چهارستون | چو خسروان ز چه معنی تو کامران شده‌ای | |
| چه یافتی که بدان بر جهان و جانوران | چنین مسلط و سالار و قهرمان شده‌ای | |
| زمین و نعمت او را خدای خوان تو کرد | که سوی او تو سزای نعیم و خوان شده‌ای | |
| طفیلیان تو گشتند جمله جانوران | بر این مبارک خوان و تو میهمان شده‌ای | |
| گمان مبر که بر این کاروان بسته زبان | تو جز به عقل و سخن میر کاروان شده‌ای | |
| اگر به عقل و سخن گشته‌ای بر این رمه میر | چرا ز عقل و سخن چون رمه رمان شده‌ای؟ | |
| چرا که قول تو چون خز و پرنیان نشده‌است | اگر تو در سلب خز و پرنیان شده‌ای؟ | |
| تو را همی سخنی خوب گشت باید و خوش | تو یک جوال پی و گوشت و استخوان شده‌ای | |
| تو را به حجر گکی تنگ در ببست حکیم | نه بند در تو چنین از چه شادمان شده‌ای؟ | |
| یقین بدان که چو ویران کنند حجره‌ی تو | همان زمان تو بر این عالی آسمان شده‌ای | |
| نهان نه‌ای ز بصیرت به سوی مرد خرد | اگرچه از بصر بی‌خرد نهان شده‌ای | |
| زفضل و رحمت یزدان دادگر چه شگفت | اگر تو میر ستوران بی‌کران شده‌ای! | |
| نگاه کن که چو دین یافتی خدای شدی | که چون خدای خداوند هندوان شده‌ای | |
| اگر به دین و به دنیا نگشته‌ای خشنود | درست گشت که بدبخت و بدنشان شده‌ای |