| با تو فلک به جنگ و شبیخون است | پس تو چه مرد جنگ و شبیخونی؟ | |
| هرشب زخونت چون بخورد لختی | چیزی نمانی ار همه جیحونی | |
| گر خون تو نخورد به شب گردون | پس کوت آن رخان طبرخونی؟ | |
| مشغول تن مباش کزو حاصل | نایدت چیز جز همه وارونی | |
| از حلق چون گذشت شود یکسان | با نان خشک قلیه‌ی هارونی | |
| جان را به علم و طاعت صابون زن | جامه است مر تو را همه صابونی | |
| خاک است مشک و عنبر و تو خاکی | گرچه ز مشک و عنبر معجونی | |
| ملکت نماند و گنج برافریدون | ایمن مباش اگر تو فریدونی | |
| افزونیی که خاک شود فردا | آن بی‌گمان کمی است نه افزونی | |
| کار خر است خواب و خور ای نادان | پس خر توی اگر تو همیدونی | |
| مردم ز علم و فضل شرف یابد | نز سیم و زر و از خز طارونی | |
| از علم یافت نامور افلاطون | تا روز حشر نام فلاطونی | |
| با جاهلان از آرزوی دانش | با قال و قیل و حیلت و افسونی | |
| از جهل خویشتن چو خود آگاهی | پس سوی خویشتن فتنه و شمعونی | |
| دانا به یک سال برون آرد | جهل نهفته از تو به هامونی | |
| تو سوی خاص خلق سیه‌سنگی | گر سوی عام لولوی مکنونی | |
| علم است کیمیای بزرگی‌ها | شکر کندت اگر همه هپیونی | |
| شاگرد اهل علم شوی به زان | کاکنون رهی و چاکر خاتونی | |
| مردم شوی به علم چو ماذون کو | داعی شود به علم ز ماذونی | |
| ذوالنونی از قیاس تو ای حجت | دریاست علم دین و تو ذوالنونی |