| گر نخواهی ای پسر تا خویشتن مجنون کنی | پشت پیش این و آن پس چون همی چون نون کنی؟ | |
| دلت خانه‌ی آرزو گشتست و زهر است آرزو | زهر قاتل را چرا با دل همی معجون کنی؟ | |
| خم ز نون پشت تو هم در زمان بیرون شود | گر تو خم آرزو را از شکم بیرون کنی | |
| ز آرزوی آنکه روزی زنت کدبانو شود | چون تن آزاد خود را بنده‌ی خاتون کنی؟ | |
| ده تن از تو زرد روی و بی نوا خسپد همی | تا به گلگون می همی تو روی خود گلگون کنی | |
| گر تو مجنونی از این بی‌دانشی پس خویشتن | چون به می خوردن دگرباره همی مجنون کنی؟ | |
| زر همی خواهی که پاشی می خوری با حوریان | سر ز رعنائی گهی ایدون و گاه ایدون کنی | |
| گر نه دیوانه شده‌ستی چون سر هشیار خویش | از بخار گند می طبلی پر از هپیون کنی؟ | |
| خوش بخندی بر سرود مطرب و آواز رود | ور توانی دامنش پر لل مکنون کنی | |
| ور به درویشی زکاتت داد باید یک درم | طبع را از ناخوشی چون مار و مازریون کنی | |
| گاه بی‌شادی بخندی خیره چون دیوانگان | گاه بی‌انده به خیره خویشتن محزون کنی | |
| آن کنی از بی‌هشی کز شرم آن گر بررسی | وقت هشیاری از انده روی چون طاعون کنی | |
| درد نادانی برنجاند تو را ترسم همی | درد نادانیت را چون نه به علم افسون کنی؟ | |
| خانه‌ای کرده‌ستی اندر دل ز جهل و هر زمان | آن همی خواهی که در وی نقش گوناگون کنی | |
| خانه‌ی هوش تو سر بر گنبد گردون کشد | گر تو خانه‌ی بی‌هشی را بر زمین هامون کنی | |
| دل خزینه‌ی توست شاید کاندرو از بهر دین | بام و بوم از علم سازی وز خرد پرهون کنی | |
| موش و مار اندر خزینه‌ی خویش مفگن خیر خیر | گر نداری در و گوهر کاندرو مخزون کنی | |
| دست بر پرهیزدار و خوب گوی و علم جوی | تا به اندک روزگاری خویشتن قارون کنی | |
| گرد دانا گرد و گردن قول او را نرم‌دار | گر همی خواهی که جای خویش بر گردون کنی | |
| گر شرف یابد ز دانش جانت بر گردون شود | لیکن اندر چاه ماند دون، گر او را دون کنی |