| اگر کار بوده است و رفته قلم | چرا خورد باید به بیهوده غم؟ | |
| وگر ناید از تو نه نیک و نه بد | روا نیست بر تو نه مدح و نه ذم | |
| عقوبت محال است اگر بت‌پرست | به فرمان ایزد پرستد صنم | |
| ستم گار زی تو خدای است اگر | به دست تو او کرد بر من ستم | |
| کتاب و پیمبر چه بایست اگر | نشد حکم کرده نه بیش و نه کم؟ | |
| وگر جمله حق است قول خدای | بر این راه پس چون گزاری قدم؟ | |
| نگه کن که چون مذهب ناصبی | پر از باد و دم است و پر پیچ و خم | |
| مرو از پس این رمه‌ی بی شبان | ز هر هایهائی چو اشتر مرم | |
| مخور خام کاتش نه دور است سخت | به خاکستر اندر بخیره مدم | |
| سخن را به میزان دانش بسنج | که گفتار بی علم باد است و دم | |
| سخن را به نم کن به دانش که خاک | نیامد بهم تا ندادیش نم | |
| نهاده‌ی خدای است در تو خرد | چو در نار نور و چو در مشک شم | |
| خرددوست جان سخن گوی توست | که از نیک شاد است و از بد دژم | |
| تو را جانت نامه است و کردار خط | به جان برمکن جز به نیکی رقم | |
| به نامه درون جمله نیکی نویس | که در دست توست ای برادر قلم | |
| به گفتار خوب و به کردار نیک | چراغی شو اندر سنان علم | |
| شبان گشت موسی به کردار نیک | چنان چون شنودی بر این خفته رم | |
| به فعل نکو جمله عاجز شدند | فرومایه دیوان ز پر مایه جم | |
| فسونگر به گفتار نیکو همی | برون آرد از دردمندان سقم | |
| الم چون رسانی به من خیره خیر | چو از من نخواهی که یابی الم؟ |