| ای خردمند نگه کن که جهان برگذر است | چشم بیناست همانا اگرت گوش کر است | |
| نه همی بینی کاین چرخ کبود از بر ما | بسی از مرغ سبک پرتر و پرنده‌تر است؟ | |
| چون نبینی که یکی زاغ و یکی باز سپید | اندر این گنبد گردنده پس یکدگر است؟ | |
| چون به مردم شود این عالم آباد خراب | چون ندانی که دل عالم جسم بشر است؟ | |
| از که پرسی بجز از دل تو بد و نیک جسد | چون همی دانی کو معدن علم و فکر است؟ | |
| از که پرسند جز از مردم نیک و بد دهر | چون بر این قافلگی مردم سالار و سر است؟ | |
| ای خردمند اگر مستان آگاه نیند | تو از این جای حذر گیر که جای حذر است | |
| به خرد خویشتن از آتش و اغلال بخر | تو خرد ورز وگر بیشتر از خلق خر است | |
| مرد دانسته به جان علم و خرد را بخرد | گر چه این خر رمه از علم و خرد بی خبر است | |
| به خرد گوهر گردد که جهان چون دریاست | به خرد میوه شود خوش که جهان چون شجر است | |
| نشود غره به بسیاری جهال جهان | که بسی سنگ به دریا در بیش از گهر است | |
| گر همی نادان را حشمت بیند سوی شاه | سوی یزدان دانا محتشم و با خطر است | |
| هر دو برگ و بر بر اصل درختند ولیک | بر سزای بشر و برگ سزای بقر است | |
| جز خردمند مدان عالم را تخم و بری | همه خار و خس دان هر چه بجز تخم و بر است | |
| بید مانند ترنج است ز دیدار به برگ | نیست در برگ سخن بلکه سخن در ثمر است | |
| نبود مردم جز عاقل و، بی‌دانش مرد | نبود مردم، هرچند که مردم صور است | |
| آن بصیر است که حق بصر اندر دل اوست | نه بصیر است کسی کش به سر اندر بصر است | |
| نپرد بر فلک و بر سر دریا نرود | جز که هشیار کسی کز خردش پاو پر است | |
| گر تو از هوش و خرد یافته‌ای پا و پری | پس خبر گوی مر از آنچه برون زین اکر است | |
| گرد این گنبد گردنده چه چیز است محیط | نرم چون باد و یا سخت چو خاک و حجر است |