| چه عذر آرند آن روزی که عذرا گردد از پرده | چه خون گریند آن صبحی که خورشیدش عیانستی | |
| میان بلغم و صفرا و خون و مره و سودا | نماید روح از تأثیر گویی در میانستی | |
| ز تن تا جان بسی راه است و در تن می‌نماند جان | چنین دان جان عالم را کز او عالم جوانستی | |
| نه شخص عالم کبری چنین بر کار بی‌جان است | که چرخ ار بی‌روانستی بدین سان کی روانستی | |
| زمین و آسمان‌ها را مدد از عالم عقل است | که عقل اقلیم نورانی و پاک درفشانستی | |
| جهان عقل روشن را مددها از صفات آید | صفات ذات خلاقی که شاه کن فکانستی | |
| که این تیر عوارض را که می‌پرد به هر سویی | کمان پنهان کند صانع ولی تیر از کمانستی | |
| اگر چه عقل بیدار است آن از حی قیوم است | اگر چه سگ نگهبان است تأثیر شبانستی | |
| چو سگ آن از شبان بیند زیانش جمله سودستی | چو سگ خود را شبان بیند همه سودش زیانستی | |
| چو خود را ملک او بینی جهان اندر جهان باشی | وگر خود را ملک دانی جهان از تو جهانستی | |
| تو عقل کل چو شهری دان سواد شهر نفس کل | و این اجزا در آمدشد مثال کاروانستی | |
| خنک آن کاروانی کان سلامت با وطن آید | غنیمت برده و صحت و بختش همعنانستی | |
| خفیر ارجعی با او بشیر ابشروا بر ره | سلام شاه می‌آرند و جان دامن کشانستی | |
| خواطر چون سوارانند و زوتر زی وطن آیند | و یا بازان و زاغانند پس در آشیانستی | |
| خواطر رهبرانند و چو رهبر مر تو را بار است | مقامت ساعد شه دان که شاه شه نشانستی | |
| وگر زاغ است آن خاطر که چشمش سوی مردار است | کسی کش زاغ رهبر شد به گورستان روانستی | |
| چو در مازاغ بگریزی شود زاغ تو شهبازی | که اکسیر است شادی ساز او را کاندهانستی | |
| گر آن اصلی که زاغ و باز از او تصویر می‌یابد | تجلی سازدی مطلق اصالت را یگانستی | |
| ور آن نوری کز او زاید غم و شادی به یک اشکم | دمی پهلو تهی کردی همه کس شادمانستی | |
| همه اجزا همی‌گویند هر یک ای همه تو تو | همین گفت ار نه پرده ستی همه با همگنانستی |