| گفت درویشی به درویشی که تو | چون بدیدی حضرت حق را بگو | |
| گفت بی‌چون دیدم اما بهر قال | بازگویم مختصر آن را مثال | |
| دیدمش سوی چپ او آذری | سوی دست راست جوی کوثری | |
| سوی چپش بس جهان‌سوز آتشی | سوی دست راستش جوی خوشی | |
| سوی آن آتش گروهی برده دست | بهر آن کوثر گروهی شاد و مست | |
| لیک لعب بازگونه بود سخت | پیش پای هر شقی و نیکبخت | |
| هر که در آتش همی رفت و شرر | از میان آب بر می‌کرد سر | |
| هر که سوی آب می‌رفت از میان | او در آتش یافت می‌شد در زمان | |
| هر که سوی راست شد و آب زلال | سر ز آتش بر زد از سوی شمال | |
| وانک شد سوی شمال آتشین | سر برون می‌کرد از سوی یمین | |
| کم کسی بر سر این مضمر زدی | لاجرم کم کس در آن آتش شدی | |
| جز کسی که بر سرش اقبال ریخت | کو رها کرد آب و در آتش گریخت | |
| کرده ذوق نقد را معبود خلق | لاجرم زین لعب مغبون بود خلق | |
| جوق‌جوق وصف صف از حرص و شتاب | محترز ز آتش گریزان سوی آب | |
| لاجرم ز آتش برآوردند سر | اعتبارالاعتبار ای بی‌خبر | |
| بانگ می‌زد آتش ای گیجان گول | من نیم آتش منم چشمه‌ی قبول | |
| چشم‌بندی کرده‌اند ای بی‌نظر | در من آی و هیچ مگریز از شرر | |
| ای خلیل اینجا شرار و دود نیست | جز که سحر و خدعه‌ی نمرود نیست | |
| چون خلیل حق اگر فرزانه‌ای | آتش آب تست و تو پروانه‌ای | |
| جان پروانه همی‌دارد ندا | کای دریغا صد هزارم پر بدی |