| چشم حس را هست مذهب اعتزال | دیده‌ی عقلست سنی در وصال | |
| سخره‌ی حس‌اند اهل اعتزال | خویش را سنی نمایند از ضلال | |
| هر که بیرون شد ز حس سنی ویست | اهل بینش چشم عقل خوش‌پیست | |
| گر بدیدی حس حیوان شاه را | پس بدیدی گاو و خر الله را | |
| گر نبودی حس دیگر مر ترا | جز حس حیوان ز بیرون هوا | |
| پس بنی‌آدم مکرم کی بدی | کی به حس مشترک محرم شدی | |
| نامصور یا مصور گفتنت | باطل آمد بی ز صورت رفتنت | |
| نامصور یا مصور پیش اوست | کو همه مغزست و بیرون شد ز پوست | |
| گر تو کوری نیست بر اعمی حرج | ورنه رو کالصبر مفتاح الفرج | |
| پرده‌های دیده را داروی صبر | هم بسوزد هم بسازد شرح صدر | |
| آینه‌ی دل چون شود صافی و پاک | نقشها بینی برون از آب و خاک | |
| هم ببینی نقش و هم نقاش را | فرش دولت را و هم فراش را | |
| چون خلیل آمد خیال یار من | صورتش بت معنی او بت‌شکن | |
| شکر یزدان را که چون او شد پدید | در خیالش جان خیال خود بدید | |
| خاک درگاهت دلم را می‌فریفت | خاک بر وی کو ز خاکت می‌شکیفت | |
| گفتم ار خوبم پذیرم این ازو | ورنه خود خندید بر من زشت‌رو | |
| چاره آن باشد که خود را بنگرم | ورنه او خندد مرا من کی خرم | |
| او جمیلست و محب للجمال | کی جوان نو گزیند پیر زال | |
| خوب خوبی را کند جذب این بدان | طیبات و طیبین بر وی بخوان | |
| در جهان هر چیز چیزی جذب کرد | گرم گرمی را کشید و سرد سرد |