از کردهی خویشتن پشیمانم
|
|
جز توبه ره دگر نمیدانم
|
کارم همه بخت بد بپیچاند
|
|
در کام، زبان همی چه پیچانم
|
این چرخ به کام من نمیگردد
|
|
بر خیره سخن همی چه گردانم
|
در دانش تیزهوش برجیسم
|
|
در جنبش کند سیر کیوانم
|
گه خستهی آفت لهاوورم
|
|
گه بستهی تهمت خراسانم
|
تا زادهام ای شگفت محبوسم
|
|
تا مرگ مگر که وقف زندانم
|
یک چند کشیده داشت بخت من
|
|
در محنت و در بلای الوانم
|
چون پیرهن عمل بپوشیدم
|
|
بگرفت قضای بد گریبانم
|
بر مغز من ای سپهر هر ساعت
|
|
چندین چه زنی تو؟ من نه سندانم
|
در خون چه کشی تنم؟ نه زوبینم
|
|
در تف چه بری دلم؟ نه پیکانم
|
حمله چه کنی که کند شمشیرم
|
|
پویه چه دهی که تنگ میدانم
|
رو رو! که بایستاد شبدیزم
|
|
بس بس! که فرو گسست خفتانم
|
سبحانالله همی نگوید کس
|
|
تا من چه سزای بند سلطانم
|
در جمله من گدا کیم آخر
|
|
نه رستم زال زر نه دستانم
|
نه چرخ کشم نه نیزه پردازم
|
|
نه قتلغ بر تنم نه پیشانم
|
نه در صدد عیون اعمالم
|
|
نه از عدد وجوه اعیانم
|
من اهل مزاح و ضحکه و زیچم
|
|
مرد سفر و عصا و انبانم
|
از کوزهی این و آن بود آبم
|
|
در سفرهی این و آن بود نانم
|
پیوسته اسیر نعمت اینم
|
|
همواره رهین منت آنم
|
عیبم همه این که شاعری فحلم
|
|
دشوار سخن شدهست آسانم
|
در سینه کشیده عقل گفتارم
|
|
بر دیده نهاده فضل دیوانم
|
شاهین هنرم نه فاخته مهرم
|
|
طوطی سخنم نه بلبل الحانم
|
مر لل عقل و در دانش را
|
|
جاری نظام و نیک وزانم
|
نقصان نکنم که در هنر بحرم
|
|
خالی نشوم که در ادب کانم
|
از گوهر دامنی فرو ریزد
|
|
گر آستیی ز طبع بفشانم
|
در غیبت و در حضور یکرویم
|
|
در انده و در سرور یکسانم
|
در ظلمت عزل روشن اطرافم
|
|
در زحمت شغل ثابت ارکانم
|
با عالم پیر قمر میبازم
|
|
داو دو سر و سه سر همی خوانم
|
وانگه بکشم همه دغای او
|
|
بنگر چه حریف آبدندانم
|
بسیار بگویم و برآسایم
|
|
زان پس که زبان همی برنجانم
|
کس بر من هیچ سر نجنباند
|
|
پس ریش چو ابلهان چه جنبانم؟!
|
ایزد داند که هست همچون هم
|
|
در نیک و بد آشکار و پنهانم
|
والله که چو گرگ یوسفم والله
|
|
بر خیره همی نهند بهتانم
|
گر هرگز ذرهیی کژی باشد
|
|
در من نه ز پشت سعد سلمانم
|
بر بیهده باز مبتلا گشتم
|
|
آورد قضا به سمج ویرانم
|
بکشفت سپهر باز بنیادم
|
|
بشکست زمانه باز پیمانم
|
در بند نه شخص، روح میکاهم
|
|
از دیده نه اشک، مغز میرانم
|
بیهش نیم و چو بیهشان باشم
|
|
صرعی نیم و به صرعیان مانم
|
غم طبع شد و قبول غمها را
|
|
چون تافته ریگ زیر بارانم
|
چون سایه شدم ز ضعف وز محنت
|
|
از سایهی خویشتن هراسانم
|
با حنجره زخم یافته گویم
|
|
با کوژی خم گرفته چوگانم
|
اندر زندان چو خویشتن بینم
|
|
تنها گویی که در بیابانم
|
در زاویهی فرخج و تاریکم
|
|
با پیرهن سطبر و خلقانم
|
گوری است سیاه رنگ دهلیزم
|
|
خوکی است کریه روی دزبانم
|
گه انده جان به باس بگسارم
|
|
گه آتش دل به اشک بنشانم
|
تن سخت ضعیف و دل قوی بینم
|
|
امید به لطف و صنع یزدانم
|
باطل نکند زمانهام ایرا
|
|
من بندی روزگار بهمانم
|
هرگه که به نظم وصف او یازم
|
|
والله که چو عاجزان فرومانم
|
حری که من از عنایت رایش
|
|
با حاصل و دستگاه و امکانم
|
رادی که من از تواتر برش
|
|
در نور عطا و ظل احسانم
|
ای آنکه همیشه هر کجا هستم
|
|
بر خوان سخاوت تو مهمانم
|
بیجرم نگر که چون درافتادم
|
|
دانی که کنون چگونه حیرانم
|
بر دل غم و انده پراکنده
|
|
جمع است ز خاطر پریشانم
|
زی درگه تو همی رود بختم
|
|
در سایهی تو همی خزد جانم
|
مظلومم و خیزد از تو انصافم
|
|
بیمارم و باشد از تو درمانم
|
آخر وقتی به قوت جاهت
|
|
من داد ز چرخ سفله بستانم
|
از محنت باز خر مرا یک ره
|
|
گر چند به دست غم گروگانم
|
چون بخریدی مرا گران مشمر
|
|
دانی که به هر بهایی ارزانم
|
از قصهی خویش اندکی گفتم
|
|
گرچه سخن است بس فراوانم
|
پیوسته چو ابر و شمع میگریم
|
|
وین بیت چو حرز و ورد میخوانم:
|
فریاد رسیدم ای مسلمانان
|
|
از بهر خدای اگر مسلمانم
|
گر بیش به گرد شغل کس گردم
|
|
هم پیشهی هدهد سلیمانم!
|