| ای چرخ سفله‌پرور دلبند جان‌شکر | شد زهر با وجود تو در کام شکرم | |
| واقف نمی‌شوی تو بر اسرار خاطرم | فاسد شدست اصل مزاجت گمان برم | |
| گر خشک شد دماغ نهادت عجب مدار | در حلق و در مشام تو چون مشک اذفرم | |
| ای بی‌وفا جهان دلم از درد خون گرفت | دریاب پیش از آنکه رسد جان به غرغرم | |
| یکتا شدم به تاب هوای تو تاکنون | از بار غم دوتا شده بر شکل چنبرم | |
| ای روزگار شیفته چندین جفا مکن | آهسته‌تر که چرخ جفا را نه محورم | |
| چون آمدم بر تو که پایم شکسته باد | راه وفا سپر که جفا نیست درخورم | |
| در آب فتنه خفته چو نیلوفرم مدار | بر آتش نهیب مسوزان چو عنبرم | |
| وز ثقل رنج و خفت ضعف تنم مکن | چون خاک خیره طبعم و چون باد مضمرم | |
| چون روشن است چشم جهان از وجود من | تاری چرا شود ز تو این چشم اخترم | |
| در عیش اگر کم آمدم از طبع ناخوشست | در علم هر زمان به تفکر فزون‌ترم | |
| زان کز برای دیدن گلهای معرفت | در باغ فکر دیده گشاده چو عبهرم | |
| ملک خرد چو نیست مقرر به نام من | هستم ذلیل گر ملک هفت کشورم | |
| از شرم آفتاب رخ خاک زرد شد | بادی گرفت در سر یعنی که من زرم | |
| اوتاد هفت کشور اگر کان زر شوند | همت در آن نبندم و جز خاک نشمرم | |
| گشتم غلام همت خویش از برای آنک | با روشنان چرخ به همت برابرم | |
| چرخ ار نمود بر چمن باغ روزگار | بی‌بار چون چنارم و بی‌بر چو عرعرم | |
| در صفه‌ی دل از پی آزادی جهان | هر ساعتی بساط قناعت بگسترم | |
| روح آرزو کند که چون این چرخ لاجورد | بندد ز اختران خردبخش زیورم | |
| لیکن چو زهره بر شرف چرخ چون شوم | کز باد و خاک و آتش و آبست پیکرم |