| بر جانور و نبات و ارکان | سالار که کردت ای سخن‌دان؟ | |
| وز خاک سیه برون که آورد | این نعمت بی‌کران و الوان؟ | |
| خوانی است زمین پر ز نعمت | تو خاک مخوانش نیز خوان‌خوان | |
| خویشان تو اند جانور پاک | زیرا که تو زنده‌ای چو ایشان | |
| پس چونکه رهی و بنده گشتند، | ای خویش، تو را بجمله خویشان؟ | |
| تو در خز و بز به زیر طارم | خویشانت برهنه و پریشان | |
| ایشان ز تو جمله بی‌نیازند | وز بیم تو مانده در بیابان | |
| تو مهتری و نیازمندی | نشنود کسی مهی بر این سان | |
| گر شیر قوی‌تر است از تو | چون است ز بانگ تو گریزان؟ | |
| ور پیل ز تو به تن فزون است | بر پیل تو را که داد سلطان؟ | |
| بیگار تو چون همی کند آب | تا غله دهدت سنگ گردان؟ | |
| آتش به مراد توست زنده | در آهن و سنگ خاره پنهان | |
| فرمان تو را چرا مطیع است | تا پخته خوری بدو و بریان؟ | |
| در آهن و سنگ چون نشسته است | این گوهر بی‌قرار عریان؟ | |
| بیرون نجهد مگر بفرمانت | این گوهر صعب ازین دو زندان | |
| جز تو ز هوا همی که سازد | چندین سخن چو در و مرجان؟ | |
| دهقانی توست خاک ازیرا | خویشانت نیند چون تو دهقان | |
| ارکان همه مر تو را مطیع‌اند | هرچند خدای راست ارکان | |
| نیکو بنگر که: کیستی خود | وز بهر چه‌ای رئیس حیوان | |
| وین کار که کرد و خود چرا کرد | آن کس که بکرد با تو احسان |