| جز جفا با اهل دانش مر فلک را کار نیست | زانکه دانا را سوی نادان بسی مقدار نیست | |
| بد به سوی بد گراید نیک با نیک آرمد | این مر آن را جفت نی و آن مر این را یار نیست | |
| مرد دانا بدرشید و چرخ نادان بد کنش | نزد یکدیگر هگرز این هر دو را بازار نیست | |
| نیک را بد دارد و بد را نکو از بهر آنک | بر ستاره‌ی سعدو نحس اندر فلک مسمار نیست | |
| نیست هشیار این فلک، رنجه بدین گشتم ازو | رنج بیند هوشیار از مرد کو هشیار نیست | |
| نیک و بد بنیوش و بر سنجش به معیار خرد | کز خرد برتر بدو جهان سوی من معیار نیست | |
| مشک با نادان مبوی و خمر نادانان مخور | کاندر این عالم ز جاهل صعبتر خمار نیست | |
| مردمی ورز و هگرز آزار آزاده مجوی | مردم آن را دان کزو آزاده را آزار نیست | |
| این جهان راه است و ما راهی و مرکب خوی ماست | رنجه گردد هر که از ما مرکبش رهوار نیست | |
| این جهان را سفله‌دان، بسیار او اندک شمر | گرچه بسیار است داده‌ی سفله آن بسیار نیست | |
| هر چه داد امروز فردا باز خواهد بی‌گمان | گر نخواهی رنج تن با چیز اویت کار نیست | |
| از درخت باردارش باز نشناسی ز دور | چون فراز آئی بدو در زیر برگش بار نیست | |
| آنکه طرار است زر و سیم برد و، این جهان | عمر برد و، پس چنین جای دگر طرار نیست | |
| عمر تو زر است سرخ و مشک او خاک است خشک | زر به نرخ خاک دادن کار زیرک سار نیست | |
| مار خفته‌است این جهان زو بگذر و با او مشو | تا نیازارد تو را این مار چون بیدار نیست | |
| آنچه دانا گوید آن را لفظ و معنی تار و پود | و آنچه نادان گوید آن را هیچ پود و تار نیست | |
| دام داران را بدان و دور باش از دامشان | صید نادانان شدن سوی خرد جز عار نیست | |
| زانکه دین را دام سازد بیشتر پرهیز کن | زانکه سوی او چو آمد صید را زنهار نیست | |
| گاه گوید زین بباید خورد کاین پاک است و خوش | گاه گوید نی نشاید خورد کاین کشتار نیست | |
| ور بری زی او به رشوت اژدهای هفت سر | گوید این فربی یکی ماهی است والله مار نیست |