| شبی بمردمک چشم، طعنه زد مژگان | که چند بی سبب از بهر خلق کوشیدن | |
| همیشه بار جفا بردن و نیاسودن | همیشه رنج طلب کردن و نرنجیدن | |
| ز نیک و زشت و گل و خار و مردم و حیوان | تمام دیدن و از خویش هیچ نادیدن | |
| چو کارگر شده‌ای، مزد سعی و رنج تو چیست | بوقت کار، ضروری است کار سنجیدن | |
| ز بزم تیره‌ی خود، روشنی دریغ مدار | که روشنست ازین بزم، رخت برچیدن | |
| جواب داد که آئین کاردانان نیست | بخواب جهل فزودن، ز کار کاهیدن | |
| کنایتی است درین رنج روز خسته شدن | اشارتی است درین کار شب نخوابیدن | |
| مرا حدیثی هوی و هوس مکن تعلیم | هنروران نپسندند خود پسندیدن | |
| نگاهبانی ملک تن است پیشه‌ی چشم | چنانکه رسم و ره پاست ره نوردیدن | |
| اگر پی هوس و آز خویش میگشتم | کنون نبود مرا دیده، جای گردیدن | |
| بپای خویش نیفکنده روشنی هرگز | اگر چه کار چراغ است نور بخشیدن | |
| نه آگهیست، ز حکم قضا شدن دلتنگ | نه مردمی است، ز دست زمانه نالیدن | |
| مگو چرا مژه گشتم من و تو مردم چشم | ازین حدیث، کس آگه نشد بپرسیدن | |
| هزار مسله در دفتر حقیقت بود | ولی دریغ، که دشوار بود فهمیدن | |
| ز دل تپیدن و از دیده روشنی خواهند | ز خون دویدن و از اشک چشم، غلتیدن | |
| ز کوه و کاه گرانسنگی و سبکباری | ز خاک صبر و تواضع، ز باد رقصیدن | |
| سپهر، مردم چشمم نهاد نام از آن | که بود خصلتم، از خویش چشم پوشیدن | |
| هزار قرن ندیدن ز روشنی اثری | هزار مرتبه بهتر ز خویشتن دیدن | |
| هوای نفس چو دیویست تیره دل، پروین | بتر ز دیو پرستی است، خودپرستیدن |