| خانه چو خورشید به جوزا گرفت | رفت در آن خانه درون جا گرفت | |
| رفت در آن خانه‌ی تیر از مسیر | محرق ازآتش خورشید تیر | |
| باد ز جوزا شده آتش ز مهر | سوخت جهانی ز زمین تا سپهر | |
| بس که ستد روز جهان را زتاب | دیده نشد نقش شب الا به خواب | |
| صبح هم از تافتن شب برست | طالب شب گشت چراغی بدست | |
| تافته از گرمی خود آفتاب | تابش او کرده جهان را به تاب | |
| شب شده چون روز وی اندر گداز | روز چو شبهای زمستان دراز | |
| بیش بقا، روز بمانند سال | بیش بقا تر شده بعد از زوال | |
| خلق کشان در پنه‌ی سایه رخت | سایه گریزان به پناه درخت | |
| جانب سایه شده مردم روان | سایه به دنباله‌ی مردم دوان | |
| بس که شده سایه زگرمی سیاه | گرم در انداخته خود را به چاه | |
| خواست کند خلق زگرمای خویش | در پنه‌ی سایه‌ی خود جای خویش | |
| لیک ز تاب فلک تا بناک | سایه نماند از تن مردم به خاک | |
| گرم چنان گشت هوا در جهان | آتش گویند، بسوزد زبان ! | |
| خون برگ مرد زبون آمده | خوی شد ، از پوست برون آمده | |
| پای مسافر بره گرم دور | ز ابله پر قبر چو نان تنور | |
| چوب شد از غایت خشکی نبات | از پی یک شربت آب حیات | |
| سبزه‌ی در پاش ز مرد نمای | کاه شده ، بلکه شده کهربای | |
| لاله سیه کشت زخشکی چو مشک | چون به سیاهی کشد از کشت خشک | |
| سنگ که آتش ز وی اید برون | ماند ز خورشید در آتش درون |