| کائنا من کان خاک در توست | که زخاک این همه کائن تو کنی | |
| گرچه از وجه عدم عین وجود | نتوان کرد ولیکن تو کنی | |
| دل خاقانی اگر کوه غم است | هم در آن کوه معاون تو کنی | |
| تو خزائن نهی اندر نفسش | وز صفا مهر خزائن تو کنی | |
| گر حسودانش مساوی گویند | آن مساویش محاسن تو کنی | |
| امن و بیم از تو همی دارد و بس | که تو سوزانی و ساکن تو کنی | |
| ور ره امن تو پیش آری هم | در ره بیم هم ایمن تو کنی | |
| طاعنان خسته دلش می‌دارند | خار در دیده‌ی طاعن تو کنی | |
| تاج بر فرق محمد تو نهی | خاک بر تارک کاهن تو کنی |
□
| پسر، خاندان را بود خانه‌دار | چون جان پدر شد به دیگر سرای | |
| اگر شیر برجا نماند رواست | ولی عطسه‌ی شیر ماند بجای | |
| برون بیشه را شیر به میزبان | درون خانه را گربه به کدخدای | |
| جهان را بنگزیرد از گربه لیک | گزیرد ز شیر نبرد آزمای | |
| که در خانه آواز یک گربه به | که ده غرش شیر دندان نمای | |
| که ده چار دیوار گردد خراب | ز دندان یک موش آفت فزای | |
| نه پرویز پرداخت لنگر بری | چو از خشم بهرام بد کرد رای |
□
| کیست ز اهل زمانه خاقانی | که تو اهل وفاش پنداری | |
| دوستی کز سر غرض شد دوست | هان و هان تاش دوست نشماری | |
| خواجه گوید که دوست دار توام | پاسخش ده که دوست چون داری | |
| تا عزیزم مرا عزیز کنی | چون شد خوار خوار انگاری |