| وگر کرده‌ی چرخ بشمردمی | شمارش سوی دست چپ کردمی | |
| کلید زبان گر نبودی وبال | کی از خامشی قفل لب کردمی | |
| بری‌خوردمی آخر از دست کشت | اگرنه ز مومی رطب کردمی | |
| مگر فضل من ناقص است ارنه من | بر او تکیه‌گاهی عجب کردمی | |
| ادب داشتم دولتم برنداشت | ادب کاشکی کم طلب کردمی | |
| عصای کلیم ار به دستم بدی | به چوبش ادب را ادب کردمی | |
| اگر در هنرها هنر دیدمی | به خاقانی آن را نسب کردمی |
□
| گر دیده یک اهل دیده بودی | دل مژده پذیر دیده بودی | |
| جان حلقه به گوش گوش گشتی | گر نام وفا شنیده بودی | |
| این قحط جهان کسی نبردی | گر کشت وفا رسیده بودی | |
| کشتی حیات کم شکستی | گر بحر غم آرمیده بودی | |
| می‌ترسد از آب دیده جانم | ای کاش نه سگ گزیده بودی | |
| گر آهم خواستی فلک را | چون صبح دوم دریده بودی | |
| ور چشم فلک به شفقت استی | زو خون شفق چکیده بودی | |
| مرغ دلم زا زبان به رنج است | ورنه ز قفس پریده بودی | |
| آویخته کی بدی ترازو | گر زآنکه زبان بریده بودی | |
| خاقانی اگر نه اهل جستی | دامن ز جهان کشیده بودی | |
| هرچند جهان چنو ندیده است | او کاش جهان ندیده بودی | |
| با آن‌که تمامش آفریدند | ای کاش نیافریده بودی |
□
| اهل بایستی که جان افشاندمی | دامن از اهل جهان افشاندمی |